ฟิลเลอร์ไหล
ปกติการฉีดฟิลเลอร์จะไม่ไหลย้อย เพราะฟิลเลอร์แท้เป็นสารไฮยาลูรอนิค แอซิด ที่มีความยืดหยุ่น คงตัว คงรูปได้ดี หลังฉีดจะค่อย ๆ กลืนไปกับผิว สลายได้เองตามธรรมชาติ ไม่ไหลย้อย ไม่ทำให้หน้าเสียทรงหรือเปลี่ยนรูป
แต่ก็ใช่ว่าการฉีดฟิลเลอร์จะไม่มีโอกาสเกิดฟิลเลอร์ไหล บทความนี้หมอจะมาอธิบายให้เข้าใจกันว่า ฉีดฟิลเลอร์แล้วฟิลเลอร์ไหล เกิดจากอะไร ? และจะมีวิธีสังเกตอาการฟิลเลอร์ไหลอย่างไร ? ป้องกันได้ไหม ? เพื่อผลลัพธ์ที่ดีหลังฉีดฟิลเลอร์ ไม่ต้องเสียความรู้สึก เสียเงิน เสียเวลาไปแก้ไขกันภายหลัง
สารบัญ ฟิลเลอร์ไหล
ฟิลเลอร์ไหล คืออะไร มีลักษณะอาการเป็นอย่างไร ?
ฟิลเลอร์ไหล ลักษณะอาการก็ตามชื่อเลยครับ คือการที่ฟิลเลอร์ที่ฉีดเข้าสู่ผิวไปแล้วเกิดการไหลย้อย บางครั้งเรียกว่าฟิลเลอร์ย้อย เป็นผลข้างเคียงหลังฉีด Filler ที่ไม่ควรเกิด เพราะโดยปกติฟิลเลอร์เข้าที่ก็จะคงรูปในตำแหน่งที่ฉีด
การที่ฟิลเลอร์ไหลย้อยมากองรวมกันเป็นก้อน กระจายตัวไปบริเวณใกล้เคียง หรือเกิดการอักเสบ บวมแดง จึงถือเป็นความผิดปกติ โดยลักษณะอาการเหล่านี้จะไม่ได้ปรากฏให้เห็นหลังฉีดฟิลเลอร์ในทันที เช่น ในกรณีที่คนไข้ไปฉีดฟิลเลอร์ปลอมมา ผ่านไป 3-5 ปี อาการถึงจะปรากฏให้เห็น เพราะฟิลเลอร์ที่ฉีดไม่สลายไปตามธรรมชาติ และเปลี่ยนรูปร่าง คนไข้จะรู้ว่าฟิลเลอร์ไหลก็ต่อเมื่อมีผลข้างเคียงแสดงออกมา
ฟิลเลอร์ไหล เกิดจากสาเหตุอะไรได้บ้าง ?
ฟิลเลอร์ไหลเกิดได้จากหลายสาเหตุ ที่น่ากลัวและเป็นอันตราย คือ ฉีดฟิลเลอร์ปลอม ซึ่งฟิลเลอร์ปลอมในที่นี้หมอหมายรวมถึงฟิลเลอร์หิ้ว ฟิลเลอร์ที่ไม่ได้มาตรฐาน ฟิลเลอร์ที่ไม่ผ่าน อย. ทั้งหมดนี้ไม่สามารถการันตีความปลอดภัยได้
นอกจากฟิลเลอร์ที่ฉีดแล้ว ฟิลเลอร์ไหล ยังเกิดได้อีกหลาย ๆ สาเหตุ เคสที่ฉีด Filler จากที่อื่นมา (เคสแก้) หมอจะสอบถามข้อมูลจากคนไข้อย่างละเอียด ตรวจวิเคราะห์ใบหน้า เพื่อหาสาเหตุและแนะนำวิธีแก้ไขที่เหมาะสม
หมอตรวจวิเคราะห์ใบหน้า
ฟิลเลอร์ไหลจากการใช้ฟิลเลอร์ปลอม
ตัวอย่างมีให้เห็นกันอยู่ครับ ถ้าเป็นในอดีตข่าวเกี่ยวกับฟิลเลอร์ปลอมที่ได้ยินบ่อย ๆ จะเป็นจำพวกซิลิโคนเหลว พาราฟิน ที่นิยมฉีดกันเพราะมีราคาถูก ไม่สลายตามธรรมชาติ เมื่อระยะเวลาผ่านไป จะจับตัวเป็นก้อนแข็งหรือไหลย้อยผิดทิศทาง หรือเกิดการเน่า อักเสบ นูน แดง ปวด บวม ร้อน มีตุ่ม มีก้อนหนองบริเวณที่ฉีด
ปัจจุบันฟิลเลอร์ปลอมประเภทนี้ ไม่ได้รับความนิยมแล้ว เพราะคนไข้มีความรู้เกี่ยวกับฟิลเลอร์มากขึ้นว่าต้องฉีดฟิลเลอร์ที่เป็น HA เท่านั้นถึงจะปลอดภัย แต่ก็ใช่ว่าฟิลเลอร์ประเภทนี้จะหมดไป ถ้าฉีดกับคลินิกที่ไม่ได้มาตรฐาน ก็ยังมีความเสี่ยงอยู่ครับ
ฟิลเลอร์ไหล เป็น 1 ในผลข้างเคียงที่เกิดจากฟิลเลอร์ปลอม
นอกจากนี้ยังมีฟิลเลอร์หิ้ว แม้จะเป็นฟิลเลอร์แท้ HA Filler ก็จริง แต่นำเข้ามาไม่ถูกต้อง ไม่ได้เก็บรักษาในอุณหภูมิที่เหมาะสม อาจมีการปนเปื้อน หรือเสื่อมคุณภาพ เป็นฟิลเลอร์ที่ไม่ควรฉีดเช่นเดียวกันครับ
กาารฉีดฟิลเลอร์ที่ปลอดภัย อย.ไทย หรือ Thai FDA รับรอง จะต้องเป็นฟิลเลอร์ประเภทไฮยาลูโรนิก แอซิด (Hyaluronic Acid) หรือ HA Filler เท่านั้น ถ้านำสารอื่น ๆ มาฉีด จะถือเป็นสารแปลกปลอม หรือฟิลเลอร์ปลอม ไม่สามารถรับรองความปลอดภัยได้
ฟิลเลอร์ไหลจากการฉีดโดยแพทย์ที่ขาดประสบการณ์
ถ้าฉีดฟิลเลอร์กับหมอที่ขาดประสบการณ์ ใช้เทคนิคการฉีดที่ไม่ถูกต้อง ยี่ห้อฟิลเลอร์ รุ่นฟิลเลอร์ไม่เหมาะกับตำแหน่งที่ฉีด หรือใช้ปริมาณฟิลเลอร์มากเกินความจำเป็น จะทำให้ดูไม่เป็นธรรมชาติ หรือเกิดปัญหาฟิลเลอร์ไหลย้อยลงเมื่อเวลาผ่านไป
ตัวอย่างเช่น การฉีดฟิลเลอร์คาง หมอที่ฉีดต้องรู้เทคนิคการฉีดและฉีดให้ถูกชั้นผิว ไม่ควรฉีดชั้นตื้นเกินไป ที่เหมาะสมคือจะต้องฉีดชั้นใต้กล้ามเนื้อที่อยู่ลึกลงไป และต้องระวังไม่ให้ฉีดโดนมัดกล้ามเนื้อ Mentalis เพราะจะดึงฟิลเลอร์ไหลมากองรวมกัน แม้จะไม่อันตรายเท่ากับการฉีดฟิลเลอร์ปลอม แต่ผลลัพธ์ที่ได้ก็จะออกมาไม่สวย เวลาพูดหรือยิ้ม จะเห็นคางยาว คางย้อยคล้ายแม่มด
ฉีดฟิลเลอร์คางแล้วเป็นก้อน
ฟิลเลอร์ขึ้นชื่อเรื่องความเป็นธรรมชาติ ฉีดแล้วต้องดูดีขึ้น ดูสวยขึ้น ประสบการณ์ของแพทย์ จึงเป็นสิ่งสำคัญที่คนไข้ควรตระหนัก เพราะไม่ใช่หมอทุกคนจะจับเข็มฉีดฟิลเลอร์ได้ครับ ต้องผ่านการอบรมเทรนนิ่งจนมีความชำนาญด้านการฉีดฟิลเลอร์ปรับรูปหน้ามาโดยเฉพาะ และรู้วิธีแก้ไขอย่างทันท่วงที ในกรณีที่เกิดปัญหาหลังฉีด
ฟิลเลอร์ไหล ฉีดฟิลเลอร์แล้วเป็นก้อน เกิดจากสาเหตุเดียวกันไหม ?
ฟิลเลอร์ไหล กับ ฉีดฟิลเลอร์แล้วเป็นก้อน เป็น 2 ปัญหาหลังฉีดฟิลเลอร์ที่มักได้ยินอยู่ด้วยกันตลอดเมื่อพูดถึงปัญหาใดปัญหาหนึ่ง เพราะเป็นปัญหาที่มีความเกี่ยวเนื่องกัน เกิดจากสาเหตุเดียวกันได้ พอฟิลเลอร์เป็นก้อน นานวันเข้าก็จะไหลย้อยผิดรูป
ฉีดฟิลเลอร์แล้วเป็นก้อน
สาเหตุจากฟิลเลอร์ปลอม หมอได้อธิบายไปข้างต้นว่าไม่ควรฉีดเด็ดขาด เพราะเมื่อเวลาผ่านไปจะเป็นก้อน ไหลย้อย และอีกหนึ่งสาเหตุที่ทำให้ฟิลเลอร์เป็นก้อนที่พบได้บ่อย คือ ใช้ปริมาณฟิลเลอร์มากเกินความจำเป็น เติมฟิลเลอร์เยอะเกินไปจนทำให้หน้าแน่น ดูไม่เป็นธรรมชาติ ใบหน้าผิดสัดส่วน หรือที่เรียกว่า Facial Overfilled Syndrome ซึ่งพบได้ในหลาย ๆ ตำแหน่งที่ฉีดฟิลเลอร์ เช่น
- ฉีดฟิลเลอร์หน้าผากแล้วเป็นก้อนนูนปูด เหมือนหัวปลาทองหรือปลาหมอสี
- ฉีดฟิลเลอร์ปากแล้วเป็นปากหนา เจ่อ บาน คล้ายปากเป็ด
- ฉีดฟิลเลอร์คางแล้วคางแหลม คางยาวเกิน จนหน้าเป็นแม่มด
- ฉีดฟิลเลอร์ใต้ตาแล้วเป็นก้อนบวม ไหลลงมากอง มองเหมือนเป็นถุงใต้ตา
ฟิลเลอร์ใต้ตาไหลย้อย
เวลาคนไข้มาพบหมอแล้วบอกว่า “เติมเยอะ ๆ เลยค่ะ/ครับหมอ อยากหน้าแน่น ๆ” หมอก็ต้องอธิบายให้คนไข้เข้าใจก่อนครับว่า การฉีดฟิลเลอร์ไม่จำเป็นว่าต้องเติมทีละมาก ๆ ในครั้งเดียว เพราะอาจทำให้หลังฉีดเป็นก้อนได้
แต่ละตำแหน่งจะมีปริมาณการฉีดที่เหมาะสม ที่ดูแล้วว่าสวยเป็นธรรมชาติ ไม่เยอะหรือเวอร์จนเกินไป สามารถทยอยเติมได้ เพื่อให้ได้ผลลัพธ์ที่สวยงาม (หมอจะประเมินเป็นรายเคส) เพราะถ้าฉีดออกมาแล้วไม่สวย ไม่ชอบ ผลลัพธ์ไม่ได้ตามต้องการ ก็จะต้องมาฉีดสลายฟิลเลอร์ออกอยู่ดีครับ
ฉีดสลายฟิลเลอร์ คืออะไร ? อันตรายไหม ?
ฉีดฟิลเลอร์แล้วพบว่าฟิลเลอร์ไหล ส่งผลเสียอะไรบ้าง ?
- เสียความรู้สึก : คนไข้ที่มาฉีดฟิลเลอร์ มาพร้อมความคาดหวังที่จะดูดีขึ้น ดูสวยขึ้น เหมือนตามที่เห็นจากรีวิวฉีดฟิลเลอร์ของคลินิกต่าง ๆ ไม่ได้เตรียมใจว่าฉีดแล้วจะฟิลเลอร์ไหลหรือเป็นก้อน เมื่อเกิดปัญหาขึ้น ก็ทั้งเสียใจ เสียความรู้สึก ไม่มั่นใจมากกว่าเดิม
- เสียเงิน : ไม่ว่าจะฉีดฟิลเลอร์ปลอม หรือฉีดฟิลเลอร์แท้ ถ้าหลังฉีดฟิลเลอร์ผลลัพธ์ออกมาไม่สวย เกิดปัญหาหรือผลข้างเคียงตามมาภายหลัง ย่อมไม่คุ้มค่ากับเงินที่จ่ายไป จะจ่ายถูกหรือแพง ก็เหมือนเสียเงินไปฟรี ๆ ครับ
- เสียเวลา : เมื่อฟิลเลอร์ไหลก็ต้องหาวิธีแก้ไข นอกจากจะเสียเงิน เสียความรู้สึกแล้ว ยังเสียเวลาเดินทางไปคลินิก/โรงพยาบาล เพื่อให้หมอดูว่าจะแก้ไขฟิลเลอร์ไหลวิธีไหน แก้ได้ไหม ให้ผิวบริเวณที่ฉีดกลับมาเป็นเหมือนเดิมหรือใกล้เคียงเดิมมากที่สุด
ฟิลเลอร์ไหล สามารถแก้ไขได้ด้วยวิธีใดบ้าง ?
ปัจจุบันการแก้ไขฟิลเลอร์ไหล ทำได้ 3 วิธี หมอจะต้องประเมินก่อนว่าฟิลเลอร์ที่ฉีดเป็นฟิลเลอร์ประเภทไหน ใช้ฟิลเลอร์ HA หรือไม่ ฉีดไปนานหรือยัง มีหลาย ๆ เคสครับที่พอเกิดปัญหาฟิลเลอร์ไหลย้อย หรือเป็นก้อนแข็ง ไม่แน่ใจว่าฉีดฟิลเลอร์อะไร ฉีดไปกี่ CC แต่ถ้าประเมินระยะเวลาดูแล้ว 3-5 ปี ฟิลเลอร์ยังสลายไม่หมด แสดงว่าเป็นฟิลเลอร์ปลอม ซึ่งวิธีแก้ไขจะแตกต่างกัน มาดูแต่ละวิธีกันครับ
1. ฉีดสลายฟิลเลอร์
การฉีดสลายฟิลเลอร์ (Dissolving Filler) เป็นวิธีที่ไม่อันตรายครับ ขั้นตอนฉีดสลายฟิลเลอร์ หมอจะฉีดตัวยาเอนไซม์ไฮยาลูโรนิเดส (Hyaluronidase : HYAL) เพื่อแก้ไขปัญหาฉีดฟิลเลอร์แล้วเป็นก้อน หรือฟิลเลอร์ไหลย้อยได้รูปทรงไม่สวย ไม่พอใจในผลลัพธ์
- ฟิลเลอร์แท้ ฉีดสลายออกได้หมด 100%
- ตัวยาออกฤทธิ์ทันทีหลังฉีดไปจนถึง 48 ชั่วโมง
- อาจมีอาการบวมเข็มเล็กน้อย หายได้เองใน 7 วัน
- ฟิลเลอร์จะยุบ และละลายเป็นน้ำซึมไปตามผิวหนัง
- แพทย์จะนัดคนไข้เข้ามาเพื่อดูผลอีกครั้ง
หลังฟิลเลอร์สลายหมดใน 7 วัน สามารถฉีดฟิลเลอร์ใหม่ได้
ในกรณีฉีดฟิลเลอร์แท้ ถ้ามีปัญหาหลังฉีด ส่วนใหญ่คลินิกที่ฉีดจะแก้ให้โดยไม่เสียค่าใช้จ่าย แต่ถ้าคนไข้ไม่อยากกลับไปฉีดที่คลินิกเดิมแล้วเพราะรู้สึกเฟล ไปฉีดกับคลินิกใหม่ หมอคนใหม่ ก็จะมีค่าตัวยาฉีดสลายฟิลเลอร์ ค่ามือหมอที่ต้องจ่ายเพิ่ม (ที่ V Square Clinic ราคาค่าฉีดสลายจุดละ 2,500 บาท หมอจะพิจารณาราคาตามปริมาณยาอีกครั้ง)
2. ขูดฟิลเลอร์
ขูดฟิลเลอร์จะใช้ในกรณีฉีดฟิลเลอร์ปลอม จำพวกสารแคลเซียม ไฮดรอกซีอะพาไทต์ (Calcium Hydroxyapatite) สารโพลีอัลคิลลิไมด์ (Polyalkylimide) จัดอยู่ในกลุ่มฟิลเลอร์กึ่งถาวร อยู่ได้นาน 3-5 ปีขึ้นไป อย.ไทย ยังไม่รับรองความปลอดภัย เพราะไม่สามารถสลายได้หมด 100% เหมือนฟิลเลอร์แท้ ฉีดสลายก็ไม่ได้ครับ ต้องขูดฟิลเลอร์ออก
- ฟิลเลอร์ปลอม ขูดออกได้บางส่วน 60-70%
- ขั้นตอนขูดฟิลเลอร์ หมอจะทำความสะอาดผิวคนไข้ ด้วยน้ำยาฆ่าเชื้อ
- ฉีดยาชา ลดความเจ็บขณะใช้เครื่องมือเปิดผิว เพื่อขูดฟิลเลอร์
- ลักษณะของฟิลเลอร์ที่ขูด จะเป็นก้อน ๆ เจล ๆ ปนเลือดออกมา
- ขนาดของแผลผ่าตัดขึ้นอยู่กับขนาดของปัญหาในบริเวณนั้น ๆ
- แพทย์จะนัดคนไข้เข้ามาเพื่อดูผลอีกครั้ง
3. ผ่าตัดฟิลเลอร์ออก
การผ่าตัดฟิลเลอร์ออก จะใช้ในกรณีที่ฟิลเลอร์เป็นก้อนขนาดใหญ่และแข็งมาก ฉีดมานานจนเป็นพังผืดเกาะ ฟิลเลอร์ประเภทนี้เป็นสารแปลกปลอม จำพวกสาร PMMA (Polymethyl Methacrylate) ซิลิโคนเหลว พาราฟิน เมื่อฉีดแล้วจะอยู่ถาวรในร่างกาย การจะเอาสารแปลกปลอมเหล่านี้ออกมาต้องผ่าตัดเลาะออกมา แต่เอาออกได้ไม่ทั้งหมด ต้องทำโดยศัลยแพทย์ที่มีความเชี่ยวชาญ เพื่อไม่ให้โดนเส้นเลือด เส้นประสาท ซึ่งจะส่งผลต่อการขยับใบหน้า
- ฟิลเลอร์ปลอมเป็นก้อนขนาดใหญ่ ผ่าตัดออกได้ไม่ทั้งหมด
- ขั้นตอนผ่าตัดฟิลเลอร์ออก หมอจะทำความสะอาดผิวคนไข้ ด้วยน้ำยาฆ่าเชื้อ
- ฉีดยาชา ลดความเจ็บขณะผ่าตัดเลาะฟิลเลอร์ออก
- เปิดผิวและใช้เครื่องมือทางการแพทย์เข้าไปเลาะฟิลเลอร์ออก
- ขนาดของแผลผ่าตัดขึ้นอยู่กับขนาดของปัญหาในบริเวณนั้น ๆ
- แพทย์จะนัดคนไข้เข้ามาเพื่อดูผลอีกครั้ง
วิธีป้องกันไม่ให้เกิดฟิลเลอร์ไหลย้อย มีวิธีไหนบ้าง ?
การป้องกันฟิลเลอร์ไหลที่ดีที่สุด ต้องเริ่มตั้งแต่ก่อนฉีดฟิลเลอร์ เลือกคลินิก เลือกหมอฉีดฟิลเลอร์ที่มั่นใจได้ และใช้ฟิลเลอร์แท้เท่านั้น
วิธีป้องกันฟิลเลอร์ไหล ฟิลเลอร์ย้อย
- เลือกคลินิกได้มาตรฐาน ขึ้นทะเบียนอย่างถูกต้อง ผ่านการรับรองจากกระทรวงสาธารณสุข
- ฉีดฟิลเลอร์กับแพทย์ที่มีประสบการณ์ด้านการฉีดฟิลเลอร์ ปรับรูปหน้า รู้เทคนิคการฉีดฟิลเลอร์ที่ถูกต้อง เพื่อลดโอกาสการเกิดผลข้างเคียง
- ฉีดฟิลเลอร์แท้ประเภท Hyaluronic Acid สลายได้ 100% ไม่มีสารตกค้าง ให้ผลลัพธ์ดูเป็นธรรมชาติ
- เช็กก่อนว่าเป็นฟิลเลอร์แท้ มีเลขทะเบียน อย. เอกสารกำกับภาษาไทย เลข lot ที่กล่องตรงกันทุกจุด นำกล่องฟิลเลอร์กลับบ้านและนำไปตรวจสอบกับบริษัทนำเข้า
เช็กก่อนฉีดฟิลเลอร์
ฉีดฟิลเลอร์แท้ ป้องกันปัญหาฟิลเลอร์ไหลย้อย อย่างได้ผล
ฉีดฟิลเลอร์แท้ มีหลายข้อดีครับ หลัก ๆ คือ เรื่องความปลอดภัย สลายได้เองใน 1-2 ปี (ขึ้นอยู่กับยี่ห้อฟิลเลอร์ รุ่นฟิลเลอร์ที่เลือกใช้) ไม่ตกค้างในร่างกาย หมอจึงเน้นย้ำให้คนไข้ศึกษาวิธีดูฟิลเลอร์แท้ก่อนจะตัดสินใจฉีดฟิลเลอร์กับที่ไหน เพราะถ้าแยกออกว่าอันไหนฟิลเลอร์แท้ อันไหนฟิลเลอร์ปลอม จะได้เลือกถูก ป้องกันปัญหาฟิลเลอร์ไหลหรือผลข้างเคียงอื่น ๆ ที่เป็นอันตราย
ฉีดฟิลเลอร์ที่ V Square Clinic หมอแกะกล่องฟิลเลอร์ต่อหน้า ตรวจสอบได้
วิธีตรวจสอบฟิลเลอร์แท้
ฟิลเลอร์แต่ละยี่ห้อจะมีวิธีเช็กที่แตกต่างกัน คนไข้สามารถตรวจสอบได้ด้วยตนเองครับว่าฟิลเลอร์ของคลินิกนั้นเป็นฟิลเลอร์แท้ที่ผ่าน อย. หรือไม่ หมออธิบายสรุปไว้ในคลิปด้านล่าง
วิธีดูฟิลเลอร์แท้ แต่ละยี่ห้อ
สรุป
การฉีดฟิลเลอร์ช่วยเติมเต็ม ยกกระชับ ปรับรูปหน้า แต่ถ้าฉีดแล้วฟิลเลอร์ไหล ฟิลเลอร์ย้อย อันนี้ไม่ใช่ผลลัพธ์ที่ถูกต้อง ก่อนฉีดฟิลเลอร์จึงต้องหมั่นดู หมั่นศึกษาเยอะ ๆ เพราะปัญหาฟิลเลอร์ไหลสามารถป้องกันได้ และการฉีดฟิลเลอร์นั้นก็ไม่ได้น่ากลัวเลยครับ ฉีดฟิลเลอร์แท้ มีความปลอดภัย ได้ผลลัพธ์คุ้มค่า หรือถ้าหากมีข้อสงสัยเกี่ยวกับฟิลเลอร์ ควรสอบถามกับหมอโดยตรงครับ จะได้ข้อมูลที่ถูกต้อง เชื่อถือได้ครับ
อ้างอิง :
